ตามที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ได้ดำเนินการประกันคุณภาพการศึกษามาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2542 โดยได้พัฒนาระบบและกลไกการประกันคุณภาพให้ครอบคลุมหน่วยงานหลักของมหาวิทยาลัยตั้งแต่คณะ/หน่วยงานจัดการเรียนการสอน สถาบันวิจัย สำนัก/สถาบันสนับสนุนวิชาการ สำนักงานอธิการบดี (กอง/สำนักงาน) ตามลำดับ โดยมีการมอบหมายให้ “งานประกันคุณภาพการศึกษา กองบริการการศึกษา” เป็นหน่วยงานระดับมหาวิทยาลัยที่ดำเนินการในเรื่องดังกล่าว ประกอบกับมหาวิทยาลัยจะต้องมีการบริหารความเสี่ยง เพื่อควบคุมความเสี่ยงที่มีผลต่อการดำเนินงานของมหาวิทยาลัย โดยจะต้องมีการวางระบบการควบคุมภายใน/กิจกรรมควบคุมความเสี่ยงที่เหมาะสม เพื่อลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น รวมทั้งต้องมีการรายงานผลการวางระบบควบคุมภายในระดับมหาวิทยาลัยต่อคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน ตามระเบียบคณะกรรมการตรวจเงินแผ่นดิน ว่าด้วยการกำหนดมาตรฐานการควบคุมภายใน พ.ศ. 2544 โดยที่ผ่านมาการบริหารความเสี่ยงอยู่ในความรับผิดชอบของคณะกรรมการบริหารความเสี่ยงที่มีรองอธิการบดีฝ่ายวางแผนและการคลังเป็นประธานและผู้อำนวยการกองคลังเป็นกรรมการและเลขานุการ ส่วนการรายงานผลการวางระบบควบคุมภายในดำเนินการในรูปของคณะกรรมการฯ ที่มีผู้อำนวยการสำนักงานอธิการบดีเป็นประธานและบุคลากรของกองคลังเป็นกรรมการและเลขานุการ นอกจากนี้มหาวิทยาลัยมีการดำเนินงานจัดการความรู้โดยอยู่ในความรับผิดชอบของกองการเจ้าหน้าที่ รวมทั้งจะต้องมีการรายงานผลตามคำรับรองปฏิบัติราชการต่อสำนักคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ซึ่งฝ่ายวางแผนเป็นผู้รับผิดชอบจากสภาพการดำเนินงานที่ผ่านมาที่มีลักษณะกระจัดกระจายหน่วยงานรับผิดชอบในการดำเนินงานด้านการบริหารคุณภาพและการบริหารความเสี่ยง รวมทั้งการจัดเก็บข้อมูลเพื่อใช้ในการบริหารคุณภาพของมหาวิทยาลัย ทำให้ความเชื่อมโยงการดำเนินงานในเรื่องดังกล่าวทำได้อย่างไม่เต็มประสิทธิภาพและไม่เป็นภาพรวมที่จะทำให้การดำเนินงานของมหาวิทยาลัยไปในทิศทางเดียวกัน อีกทั้งยังเป็นภาระแก่คณะ/สำนัก/สถาบันที่จะต้องมีการดำเนินงาน/การรายงานข้อมูลที่ซ้ำซ้อนให้กับหน่วยงานระดับมหาวิทยาลัยหลายหน่วยงาน

              การจัดตั้ง “สำนักงานส่งเสริมมาตรฐานและประกันคุณภาพ” จึงจะทำให้การดำเนินงานประกันคุณภาพ การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน และการจัดการความรู้ทั้งในระดับมหาวิทยาลัย และระดับคณะ/สำนัก/สถาบัน มีการบูรณาการการดำเนินงาน โดยอาศัยข้อมูลจากการประกันคุณภาพเป็นฐานในการบริหารความเสี่ยงและควบคุมภายใน รวมทั้งมีการนำเสนอแนวปฏิบัติที่ดีที่พบจากการประกันคุณภาพมาจัดการความรู้ให้สอดคล้องกับพันธกิจและยุทธศาสตร์ของมหาวิทยาลัย โดยสำนักงานส่งเสริมมาตรฐานและประกันคุณภาพจะทำหน้าที่เป็น “แกนหลัก” ในการเชื่อมโยงและขับเคลื่อนคุณภาพของมหาวิทยาลัยไปสู่การปฏิบัติให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลและครบวงจร โดยบูรณาการภารกิจการรวบรวมข้อมูลสารสนเทศที่เกี่ยวข้องกับมาตรฐานและคุณภาพ การประกันคุณภาพ การพัฒนากำกับระบบคุณภาพ การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน กำกับและสนับสนุนระบบการบริหารความเสี่ยง ระบบการจัดการความรู้เพื่อขับเคลื่อนให้มีแนวปฏิบัติที่ดีทั่วทั้งองค์กร นอกจากนี้สำนักงานส่งเสริมมาตรฐานและประกันคุณภาพจะเพิ่มภารกิจในการสร้างมาตรฐานพัฒนาระบบงานและนวัตกรรมคุณภาพองค์กรอันจะส่งผลให้มหาวิทยาลัยมีคุณภาพและมาตรฐานในระดับสากล สภามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ (ครั้งที่ 1/2555 เมื่อวันที่ 23 มกราคม 2555) มีมติอนุมัติปรับโครงสร้างการแบ่งส่วนราชการของสำนักงานอธิการบดี และข้อบังคับหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ว่าด้วยการจัดโครงสร้างสำนักงานอธิการบดี (ฉบับที่ 6) พ.ศ. 2555 โดยจัดตั้ง “สำนักงานส่งเสริมมาตรฐานและประกันคุณภาพ” มีหน้าที่รับผิดชอบเป็นหน่วยงานที่ปฏิบัติงานรองรับนโยบายด้านการประกันคุณภาพการศึกษาทั้งภายใน และภายนอก การจัดการคุณภาพ การปรับปรุงและพัฒนาระบบงาน การบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน การจัดการความรู้ การบริหารการเปลี่ยนแปลงองค์กรและนวัตกรรมคุณภาพ รวมทั้งเป็นศูนย์ข้อมูลสารสนเทศด้านการประกันคุณภาพของมหาวิทยาลัย และปฏิบัติงานอื่นที่เกี่ยวข้องกับงานด้านการส่งเสริมมาตรฐานและประกันคุณภาพตามที่อธิการบดีมอบหมาย ต่อมาสภามหาวิทยาลัย (ครั้งที่ 7/2556 เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2556) มีมติอนุมัติการจัดตั้งและบริหารส่วนงานที่มีหน้าที่สนับสนุนการดำเนินงานของสภามหาวิทยาลัยและการบริหารมหาวิทยาลัย พ.ศ. 2556 โดยปรับ สำนักงานส่งเสริมมาตรฐานและประกันคุณภาพ เป็น “กองส่งเสริมมาตรฐานและประกันคุณภาพ” เป็นส่วนงานที่มีฐานะเทียบเท่ากอง ตามประกาศทบวงมหาวิทยาลัยว่าด้วยการแบ่งส่วนราชการในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์อยู่ภายใต้สำนักยุทธศาสตร์และการคลัง ต่อมาสภามหาวิทยาลัย (ครั้งที่ 2/2559 เมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2559) มีมติอนุมัติข้อบังคับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ว่าด้วยการจัดตั้งและการแบ่งส่วนงานของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พ.ศ.2559 โดยเปลี่ยนชื่อ กองส่งเสริมมาตรฐานและประกันคุณภาพ เป็น “กองพัฒนาคุณภาพการศึกษา” อยู่ภายใต้สำนักงานบริหารวิชาการและพัฒนานักศึกษา และได้รับอนุมัติให้เปลี่ยนชื่อและย้ายสังกัด จากมติสภามหาวิทยาลัย (ครั้งที่ 8/2559 เมื่อวันที่ 29 สิงหาคม 2559) ให้เป็น “กองพัฒนาคุณภาพ สังกัดสำนักงานยุทธศาสตร์และการคลัง” จนถึงปัจจุบัน

วิสัยทัศน์ (Vision)

จะเป็นองค์กรที่ขับเคลื่อนการประกันคุณภาพ และพัฒนาคุณภาพ ระบบการจัดการอย่างยั่งยืนของมหาวิทยาลัย ด้วยมาตรฐานระดับชาติและระดับสากล

พันธกิจ (Mission)

ก) ดำเนินการด้านการประกันคุณภาพการศึกษาทั้งภายในและภายนอก

ข) ดำเนินการด้านการจัดการคุณภาพ การปรับปรุงและพัฒนาระบบงานการบริหารการเปลี่ยนแปลงองค์กรนวัตกรรม

ค) ดำเนินการด้านการบริหารความเสี่ยงและการควบคุมภายใน

ง) ดำเนินการายงานข้อมูลเพื่อการจัดอันดับมหาวิทยาลัย

จ) เป็นศูนย์กลางข้อมูลสารสนเทศด้านการประกันคุณภาพของมหาวิทยาลัย